AH BEYOĞLU VAH BEYOĞLU YANDI GİTTİ KÜL OLDU

 

AH BEYOĞLU VAH BEYOĞLU YANDI GİTTİ KÜL OLDU

KİTABIN KONUSU:

Eski Beyoğlu ve Beyoğlu insanının yaşantısını anlatan bir kitaptır.

KİTABIN ÖZETİ :

19. yüzyılın ortalarındaki Beyoğlu, eskiye oranla daha kalabalık bir görüntü sergilemezmiş. Caddelerde dolaşan delikanlıların işleri yok ve cepleri boşmuş. Beyoğlu’nda kahveler 1850 yılından itibaren çoğalmaya başlamış. Buralara daha çok elçilik görevlileri ile Rum ve Ermenilerin kalantorları gelirmiş.

Lebon Pastanesi Dörtyol’da İstiklâl Caddesi ile Kumbaracı Yokuşu’nun bittiği köşede 459 numaradadır. Onun karşısında ise cadde üzerinde 362 numaralı Markiz Pastanesi vardır. Bu pastaneler Beyoğlu’nda kafasını dinlemek isteyen, gazete, dergi ve kitap okuyanların tercih ettiği yerlermiş.

Yakup Kadri, Refik Halit, Abdülhak Şinasi kışın Lebon’da iseler, yazında Tepebaşı Bahçesi’nin “bayağı ve aşağılık havası” ile ciğerlerini eğlendirmeye çalışırlar.

Elit Kahvesi Asmalımesçit’tedir. Bu sokakta oturanların yarısı Levanten ise, yarısı da Yahudi’dir. Bu insanlar yaşamayı seven kişilerdir. Çünkü, günün her saatinde Elit Kahvesi’ni doldururlar ve yüzlerinden gülümsemeleri hiç eksik olmaz. 

Sait Faik, Elit Kahvesi’nin hemen yanındaki 21 numaradaki işkembeciye sürekli olarak gitmektedir. Sait Faik bu işkembeciyi çok sevmektedir. Çünkü,herzaman gittiğinde istediği limonun saklanması ve işkembesinin çok güzel oluşudur.

O yıllar edebiyat matinelerinin de iyiden iyiye yaygınlaştığını gösterir. Bu matinelerin belli bir kadrosu vardır.

Sabahattin Kudret, Orhan Hançerlioğlu, Oktay Akbal, Haldun Taner, Özdemir Asaf, Atillâ İlhan, Behçet Necatigil, Salâh Birsel, Nezihe Meriç, Naim Tirali, Tahsin Yücel, Orhon Murat Arıburnu, Türkân İl deniz, Edip Cansever başı çekerler.

Hepsinin yaşı otuz ya da otuzun üzerindedir. Matine düzenlemek isteyen okulların bu işle görevlendirilmiş öğrencileri gelip Özdemir Asaf'ı Babıâli’deki bir pedal makinesinden oluşan basımevinde bulurlar. Buradan haber bütün edebiyatçılara yayılır.      

ROMANDA KAHRAMANLAR:

Kitapta herhangibir olay ve durum işlenmediği için önplanda olan kişi ya da şahıs yoktur. 

ROMANDA ZAMAN: 

20nci yüzyılın ilk yarısında geçmiştir.Fakat kitapta zamana ait belirgin bir özellik,ipucu bulunmamaktadır.

ROMANDA MEKAN:

Kitapta mekan olarak Beyoğlu ve Beyoğlu çevresi işlenmiştir. 

YAZAR HAKKINDA 

Salâh Birsel, (Ahmet Salahattin Birsel) (14 Kasım 1919, Balıkesir - 10 Mart 1999, İstanbul), Türk şair ve deneme yazarı.

Hayatı

Uzun yıllar İzmir, İstanbul ve Ankara'da yaşadıktan sonra İstanbul'a yerleşti. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin felsefe bölümünden mezun olduktan sonra müfettişlik, kitaplık ve basımevi müdürlüğü gibi görevlerde bulundu. 

Aynı zamanda Türk Dil Kurumu yönetim kurulu üyeliği yaptı. Oyuncu İhsan Devrim ve yazar Burhan Arpad'la birlikte 1940'lı yıllarda ABC Kitabevi'ni kurdu.

Yönetmen Özdemir Birsel'in amcasıdır.

Salâh Birsel, 10 Mart 1999'da kalp krizinden İstanbul'da öldü.

Sanatı

1956'dan sonra Birinci Yeni şiirinden tamamen uzaklaştı ve kendine ait, bağımsız bir şiir anlayışı geliştirdi. Şiirde zekanın önemine inanır. Konuları alaya alır gibi görünerek şiirin düşündürücü yanını güçlendirmiştir. Nesirlerinde de mizah dikkati çekmektedir.

Eserleri

Şiir

• Dünya İşleri (1947, Yirminci Asır Yay.)
• Hacivat'ın Karısı (1955, Seçilmiş Hikâyeler Yay.)
• Ases (1960, Yeditepe)
• Kikirikname (1961, Yeditepe)
• Haydar Haydar (1972, Bilg)
• Köçekçeler (Bütün Şiirleri, 1981, İş Bankası Yay.)
• Bütün Şiirleri (Bütün Şiirleri, 1986, Ada)
• Varduman (Son dönem şiirleri, 1993, YKY) (Necatigil Şiir Ödülü)
• Yalelli (1994, Adam)
• İnce Donanma (1995, Korsan Yay.)
• Rumba da Rumba (1995, Adam)
• Yaşama Sevinci (1995, Adam)
• Çarleston (1996, Adam)
• Baş ve Ayak (1997, Adam)
• Sevdim Seni Ey İnsan (1997, Adam)
• Seçme Şiirler (1997, Adam)
• Nardenk (1998, Adam)

Deneme

• Şiirin İlkeleri (1952, Yenilik)
• Sen Beni Sev (1957, Yeditepe)
• Kendimle Konuşmalar (1969, Papirüs)

1001 Gece Denemeleri adı altında yayımlanan eserleri:

• Şiir ve Cinayet (1975, Çağdaş)
• Kurutulmuş Felsefe Bahçesi (1979, Ada)
• Halley Kimi Kurtarır (1981, Yazko)
• Paf ve Puf (1981, Ada)
• Amerikalı Tolstoy (1983, Yazko)
• Bir Zavallı Sarı At (1985, Çağdaş)
• Yapıştırma Bıyık (1985, Özgür Yay)
• Şişedeki Zenci (1986, Nisan)
• Asansör (1987, Özgür Yay)
• Kediler (1988, Bağlam)
• Seyirci Sahneye Çıkıyor (1989, Nisan)
• Hafiyeler Önde Gider (1991, Nisan)
• Gandhi ya da Hint Kirazının Gölgesinde (1993, YKY)
• Gece Mavisi (1994, Varlık)
• Salâh Bey Tarihi adı altında yayımlanan eserleri:
• Kahveler Kitabı (1975, Koza)
• Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu (1976, Sander)
• Boğaziçi Şıngır Mıngır (1980, İş Bankası Yay.)
• Sergüzeşt-i Nono Bey ve Elmas Boğaziçi (1982, İş Bankası Yay)
• İstanbul-Paris (1983, İş Bankası Yay)

Günlük

• Günlük (1955, Yeditepe)
• Kuşları Örtünmek (1976, Ada)
• Hacivat Günlüğü (Günlük ve Kuşları Örtünmek ikisi bir arada) (1982, Ada)
• Yaşlılık Günlüğü (1986, Ada)
• Aynalar Günlüğü (1988, Ada)
• Bay Sessizlik (1990, Ada)
• Nezleli Karga (1991, Remzi)
• Geceyarısı Mektupları (1991, Bağlam)
• Yalnızlığın Fırınlanmış Kokusu (1992, Remzi)
• Yanlış Parmak (1995, Adam)
• Papağanname (1995, Adam)

Roman

• Dört Köşeli Üçgen (1961)

Biyografi

• Rüştü Onur (1956, Yeditepe)

İnceleme

• Fransız Resminde İzlenimcilik (1967, Dost)
• Goethe (1972, Milliyet Yay)

Gezi

• 'Kıbrısa Selam' (1987, Cem)

Ödülleri

• "Keçi Çobanı, Kuzu Çobanı" denemesi ile TRT Deneme Sanat Ödülü (1970)
• "Şiir ve Cinayet" kitabıyla TDK Deneme Ödülü (1976)
• "Paf ve Puf" ile Yazın alanı Eleştiri-Deneme dalında Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü (1982)
• "Yaşlılık Günlüğü" adlı günlüğüyle Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (1986) - Türkiye'de günlük türünde yazı lmış bir esere verilen ilk ödül
• "Varduman" adlı şiir kitabıyla Necatigil Şiir Ödülü (1994)